ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ''ΚΑΝΤΗΛΙΑ''

Είναι δύσκολο κανεις να μην απορήσει με τόσες βρισιές και τόση αρνητική γλώσσα που εμφανίστηκε σαν κεραυνός εν αιθρία στην Ελληνική λογοτεχνία τα τελευταία χρόνια. Το συχνότερο επιχείρημα δικαιολόγησης της χρήσης της είναι ο ρεαλισμός. Όταν ένα κείμενο περιελαμβάνει βρισιές και άσχημη γλώσσα είναι το μέσο μετάδοσης της καθημερινότητας προς τον αναγνώστη καθως η σκληρή γλώσσα χρησιμοποιείται από την πλειονότητα των ανθρώπων σε καθημερινή βάση.

Είναι άξιο αναφοράς να παρατηρήσουμε ότι η σκληρή γλώσσα μπορεί να επηρεάζει αρνητικά τον λυρισμό ενός έργου τέχνης, αλλά ταυτόχρονα προβάλει μία διαφορετικού τύπου δύναμη στο περιεχόμενο.

Βέβαια, κάτι τέτοιο είναι κατανόητο όταν η γλώσσα αποτελεί μέρος του διαλόγου μεταξύ χαρακτήρων που χαρακτηρίζονται από την σκληρή φρασεολογία. Συχνά, όμως, η «φωνή» του συγγραφέα σε ένα κείμενο είναι αυτή που θα προσπαθήσει να κατευθύνει τον αναγνώστη χρησιμοποιόντας σκληρή γλώσσα ώστε να σοκάρει και να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον του βιβλίου βασιζόμενο στην σκληρή αφηγητική γλώσσα. Επιστημονικά μιλώντας, αυτό είναι πανεύκολο να επιτευχθεί. Κάθε βρισιά που ακούμε ή διαβάζουμε, προκαλεί την αντανακλαστική έκκριση αδρεναλίνης στον εγκέφαλό μας και το μόνο που δεν θα αισθανθούμε διαβάζοντας ένα κείμενο γεμάτο με βρισιές είναι υπνηλία ή βαρεμάρα. Σιγά-σιγά, όμως, ο αναγνώστης απευαισθητοποιείται, η έκκριση αδρεναλίνης μειώνεται σταδιακά και η σκληρή γλώσσα χάνει την δύναμή της. Συχνά, το βιβλίο καταντάει ανιαρό και αστείο και το ολοκληρώνουμε μονάχα επειδή έχουμε επενδύσει ώρες φτάνοντάς το ως την μέση.

Σε αυτό το σημείο, είναι άξιο να αναρωτηθούμε αν εν τέλει ένα βιβλίο είναι καλό με γνώμονα τα μηνύματα και τον λυρισμό ή μπορεί να φανεί καλό μέσα από τον μηδενισμό του λυρισμού και τα συγγραφικά τρικ που αποσκοπούν μονάχα στην εμπορικότητα και φορούν το προσωπείο του ρεαλισμού. Αν αναζητούσαμε άραγε τον ωμό ρεαλισμό, θα τον ψάχναμε στα βιβλία;

 PAUL